ANALYSE:

«Det beste er det godes verste fiende», heiter det. Eg har stor sans for bodskapen i ordtaket og meiner det ofte er gode grunnar til å vere nøgd med «godt nok». Slike som alltid skal peike på at ting kunne vore betre, blir lett oppfatta som negative sutrekoppar, som aldri er nøgd uansett kva. I fare for å bli oppfatta som ein slik, tek eg sjansen på å skrive denne kommentaren.
Den siste veka har NETT NO omtala rekrutteringsarbeidet i næringslivet på Nordvestlandet. Utgangspunktet var ei . Ho og kollegaene har fått det dei synest er litt for mange tilbakemeldingar frå godt kvalifiserte jobbsøkjarar utanfor Nordvestlandet, som fortel at dei ikkje blir kalla inn til intervju til jobbar i regionen.
Det er vanskeleg å seie om det er ein trend, eller tilfeldigheiter som ligg bak. Truleg har det også då ho blei spurt om saka. Både ho og Reidun Monsholm, som leia prosjektet «Sunnmøre i Framtida», har også heilt sikkert rett når dei seier at sidan dei staka ut kursen for prosjektet for ganske nøyaktig ti år sidan.
Ein titt på måla som prosjektet «Sunnmøre i Framtida» sette seg, gir ein god peikepinn om at utviklinga har gått rett veg:
• Bidra til at Sunnmøre blei ein av dei mest attraktive regionane i landet.
• Utvikle eit internasjonalt konkurransedyktig næringsliv.
• Etablere ein felles bustads- og marknadsregion.
• Utvikle sosiale og kulturelle tilbod som gir mangfald av opplevingar.
For å ta det siste først. Det har utvilsamt dukke opp ei rekke kulturtilbod som gjer det kjekkare å bu i regionen. Momentium har vore mellom drivkreftene med Sommerfesten, Jugendfest og jamt besøkt av store internasjonale artistar. I Ålesund sentrum er Terminalen godt etablert og smalare tilbod som Høstscena og Fjord Cadenza er blitt årlege tradisjonar. For andre er det friluftsliv som lokkar. Få andre stader kan ein henge seg på så varierte «utemiljø» som på Sunnmøre – med aktivitetar til fjells, på vatnet, eller i lufta for den saks skuld. Etter kvart har det også vore business for nokre – til dømes Uteguiden som vann reiselivsprisen i 2018.
I store delar av regionen er det truleg også semje om at Sunnmøre er ein meir felles bustads- og marknadsregion i dag enn for ti år sidan. Nokre viktige stikkord er opninga av Eiksundsambandet i 2008 og seinare Kvivsvegen mot Nordfjord i 2012. I 2009 blei det også slutt på å betale bompengar i Ålesundstunnelane. Uansett kva ein måtte meine om ferjeprisane, har hyppigare ferjeavgangar også vore eit framsteg.
At næringslivet er «internasjonalt konkurransedyktig» vil mange også skrive under på. Politikarar med statsministeren i spissen snakkar stadig meir ivrig om korleis havnæringane står sentralt i framtidas verdiskaping. Midt i ti-årsperioden råka oljefallet den maritime industrien. Men heller ikkje då tok det lang tid før bedriftene kunne melde om nye oppdrag i andre marknader, sjølv om mange framleis slit med lønnsemda. Ei utfordring er framleis at regionen vil ha godt av eit mindre einsidig næringsliv.
Slik sett er det gode grunnar til å hevde at Sunnmøre er blitt ein meir attraktiv region. At regionen er blitt den mest attraktive i landet, er kanskje å ta hardt i - men på nokre områder er det sant.
Det er ikkje tilfeldig at Innovasjon Norge i haust for korleis dei meiner norske bedrifter bør vise seg fram for verda. Spesialrådgjevar Oscar Kipperberg kunne fortelje at miljøet kring Campus Ålesund blir lagt godt merke til. Og han meinte byen var i ferd med å ta posisjonen som eit nasjonalt senter for nett desse framtidsnæringane. Det gir også grunn til håp når regiondirektør for Innovasjon Norge i Møre og Romsdal, Helge Gjerde, meiner næringslivet i regionen er .
Når alt dette truleg ikkje er godt nok – har det å gjere med dei store utviklingstrekka i befolkninga. Kombinasjonen av historisk låge fødselstal, stans i arbeidsinnvandring til industrien og fråflytting av unge vaksne gjer framleis regionen sårbar. SSB sin framskriving i folketalsutviklinga i åra til 2023 har tre klare utviklingstrekk for Møre og Romsdal: Svakare vekst enn landet elles, sentralisering og betydeleg aldring i befolkninga. For ordens skuld, er utviklinga på Sunnmøre, noko betre enn i fylket som heilheit.
Slikt finst det inga enkle løysingar for. Kanskje kan regionen håpe at den nye distrikt- og digitaliseringsministeren, Linda Hofstad Helleland, lukkast i jobben.
Då den nye regjeringa blei kjent, kom det sleivete kommentarar om at Høgre-statsråden skulle leie eit «tulledepartement». Det er ikkje sant – ettersom statsrådposten høyrer innunder kommunal- og moderniseringsdepartementet. Utnemninga kan sjølvsagt vere reint strategisk for å demme opp for Senterpartiet sin popularitet. Men det kan også vere eit oppriktig ønske om å ta tak i den negative utviklinga mange utanfor hovudstadsområdet opplever.
– Vi må atterreise stoltheita og få folk til å sjå potensialet ved å bu langs kysten. Der får ein det beste Noreg har å by på, .
Ho var også den første ministeren i den nye regjeringa, som varsla at ho kjem til Nordvestlandet for å møte ferjeaksjonistar. Eg ville likevel satt pengane mine på at regionen må gjere jobben sjølv. Ei oppgåve å starte med kan vere å sjå på rekrutteringa. Og her er utvilsamt mykje bra å lokke med.