Held hardare på pengane

NPK-NTB-Steinar Schjetne: Høgare forbruk skulle drive den økonomiske innhentinga etter koronakrisa, men no viser det seg at forbrukarane held hardare på pengepungen enn venta.

Det er teikn til at norske forbrukarar er litt meir avventande til å auke konsumet framover, og i staden vel sparing og nedbetaling av lån framfor forbruk, viser Finans Norges forventningsbarometer for tredje kvartal.

– Målinga for tredje kvartal viser at nordmenn har klokkartru på økonomien i landet, men vel å utsetje høgare forbruk til fordel for auka sparing og nedbetaling av lån, seier administrerande direktør Idar Kreutzer, administrerande i Finans Norge.

Trua på økonomien neste år har likevel aldri vore større sidan målingane starta i 1991. Og hovudindikatoren til forventningsbarometeret er no tilbake på same nivå som før koronapandemien ramma oss med lammande kraft på seinvinteren i fjor.

I tillegg er òg indikatoren for nordmenns forventningar til eiga sparing på eit nær rekordhøgt nivå over same periode.

Skremt av renteauke

Forventningsbarometeret er eit kvartalsvis samarbeid mellom Finans Norge og Kantar TNS. Det måler forventningane hushalda har til sin eigen økonomi og økonomien i landet og består av fem enkeltindikatorar som blir slått saman til ein hovudindikator.

I takt med redusert smitte, gradvis oppmjuking i statlege restriksjonar og høgare økonomisk aktivitet har Forventningsbarometeret sidan slutten av 2020 gitt tydelege signal om positiv utvikling i dei økonomiske forventningane til hushalda.

Men den kraftige auken i forbruket, som økonomar venta skulle bli ein av dei viktigaste drivarane i den økonomiske innhentinga når samfunnet opnar opp meir og meir, kan til ei viss grad sjå ut til å bli nøytralisert av den varsla normaliseringa av rentenivået i Noreg.

Nedbetaler gjeld

Noregs Bank har gitt tydelege signal om at den første renteauken frå dagens nullpunkt kjem i september, og rentebanen som vart offentleggjord i Pengepolitisk rapport i juni gir grunn til på vente ytterlegare tre renteaukar på 0,25 prosentpoeng dei neste tolv månadene. Dermed skal styringsrenta ligg 1 prosentpoeng høgare til sommaren.

– Den varsla renteauken frå Noregs Bank kan forklare kvifor norske forbrukarar vel å nedbetale lån framfor å auke forbruket. Samtidig kan den samla auken i nordmenns forbruk framover bli mindre enn venta og dermed leggje ein dempar på vidare vekst i andre halvår, seier Kreutzer.

Forventningsbarometeret viser positiv utvikling på tvers av det politiske landskapet, men det er størst framgang på raudgrøn side i den siste målinga før stortingsvalet. Gjennom pandemien har den raudgrøne blokka vore mest negativ, men viser denne gongen mest framgang. Samtidig er det borgarleg side som har høgast del positive respondentar.