Analyser
Gledleg utvikling for lokalmat-produsentane
Når Coop Vest opnar ny butikk i Stryn neste månad får lokale matprodusentar ein sentral plass. Det er bra torget ikkje lenger er einaste marknadsplassen for desse produsentane.
22.01.2017
ANALYSEDet er ingen grunn til å rakke ned på ideen bak , der småskala mat- og drikkeprodusentar møter kundar på torget. Men det må først og fremst sjåast på som eit marknadsføringstiltak. At butikkane no er i ferd med å opne dørene for småskala-leverandørar, og grossistar for lokalmat veks fram, er kanskje det beste beviset på at Bondens marked har lukkast.Men Bondens Marked blir for smått og tilfeldig å basere seg på for den som vil bygge opp noko meir enn ei attåtnæring.Sett frå eit forbrukarsynspunkt er sporadisk torghandel ikkje så enkelt heller. Du må følge med når neste marknadsdag er og passar det ikkje er det lenge til neste sjanse. Du er heller ikkje trygg på at produsenten du vil kjøpe frå kjem akkurat den dagen. Både produsentar og kundar treng andre salskanalar, og med butikkane si auka interesse for lokalmat er dei og i ferd med å få det.Skilnaden på tilfeldig torghandel og handel i butikk er lett å illustrere: Bondens Marked selde for 66 millionar kroner i 2015.Gjennom lokalmatsatsinga i Coop Vest vart det seld for 50 millionar kroner i fjor.Bondens Marked dekkjer heile landet, Coop Vest berre Sogn og Fjordane og Søre Sunnmøre. Likevel er lokalmatsatsing til Coop Vest oppe i hælane på Bondens Marked. Veksten i lokalmatsalet var 30 prosent frå 2015 til 2016 og salssjef Ronny Sørbotten i Coop Vest trur den sterke veksten berre vil fortsette. - Vi er eit samvirkelag som har sagt at vi skal vere ei bondevenn, seier han. Coop Vest er truleg det butikkselskapet som har utvikla lokalmatsatsinga lengst, og eig også den populære butikken Bakar Jon på Byrkjelo, som har reindyrka lokalmatsatsinga og etablert seg som ein stoppestad langs E39.- Coop Vest har 120 leverandørar (av lokalmat, red.merk) med smått og stort, seier Sørbotten.Men Coop Vest er ikkje åleine om å satse lokalt.Rett i nabolaget i Stryn sentrum er Rema allereie vel etablert. Mellom fem og 10 lokale drikke- og matleverandørar er på plass i hyllene, med varer du berre får der, og tilbodet varierer med sesongane. Det er populære varer, og nestleiar Katrine Sønsterudbråten i butikken seier planen er å auke lokalmatsatsinga. Rema-butikken i Stryn vil også samle lokale produkt på ein plass i butikken og gjere dei meir synlege.Rema-kjeda har fått mykje tyn for sin nye strategi dei siste vekene. Kjeda snevrar inn utvalet frå ein del av dei større mat- og drikkeleverandørane og favoriserer færre leverandørar. Det offisielle bodskapet frå Rema-kjeda er at omlegginga skal rydde plass for meir satsing på mindre og lokale leverandørar. Planane for lokalmatsatsinga i Stryn viser at bodskapet ikkje er tomme ord.- Viss du skal leve av dette så må du ha distribusjon, seier Beate Vik Hauge i Visit Nordfjord.Ho er midtvegs i eit prosjekt for å løfte fram lokale mat-og drikkevareprodusentar, , som ein del av reiselivsoppleving i Nordfjord. Cirka 20 leverandørar er med på prosjektet. Fleirtalet driv med lokalmat og -drikke som attåtnæring, men det håpar Vik Hauge vil endre seg, mellom anna gjennom samarbeidet med Coop Vest-satsinga.- Eg håpar det blir fleire som driv med dette på heiltid, seier ho.Å gå frå å drive med mat-og drikkeproduksjon som attåtnæring til heiltidsnæring inneber både krav til større volum og betyr større risiko. Men det inneber også sjansen til å skape arbeidsplassar og ein god forteneste.Det kan hende mange aktørar trivest med å drive verksemda som ei lita attåtnæring.Men med butikkane sin inntogsmarsj i marknaden får dei som vil satse større ein betre sjanse til å lukkast. Det kan vi som handlar i butikkane glede oss over.
Publisert: 22.01.2017 06:00
Sist oppdatert: 10.02.2021 21:59