ANALYSE- Elendig, sa valfunksjonæren då eg stakk innom eit stemmelokale i Vågsøy mandag denne veka, og spurte om oppmøtet i folkerøysting om samanslåing med nabokommunane Selje og Vanylven. Det var heilt på tampen av valdagen, så han var viss på konklusjonen.Rundt 25 prosent oppmøte, slik det blei i Vågsøy er både flaut og rart.Flaut fordi det viser ei omfattande likesæle til ei av dei største reformane i norsk lokaldemokrati på fleire år. Du treng neppe oppsøkje rådhuset i kommunen din ofte. Men det skal mykje til at du ikkje blir berørt av noko kommunen driv med, anten det er sjukeheimar og rehabilitering, bygging og drift av skular, idrettsanlegg og barnehagar, eller tilrettelegging og regulering av nærings- og bustadsareal.Rart, fordi prioritering av omfang og standard på tenestene er det kommunepolitikarane som gjer. Det spelar ei rolle kven som sit der, og det spelar truleg og ei rolle om kommunen er stor eller lita. Det er ikkje sjølvsagt at politikarane i eiN felleskommune AV Vågsøy-Selje-Vanylven ville endE opp med dei same prioriteringane som dei tre kommunen kvar for seg.Det får vi neppe vite i denne omgang, fordi planen er torpedert ved at folkerøystinga i Vanylven gav fleirtal for ei samanslåing med Sande, Herøy, Ulstein og Hareid, i staden for Vågsøy-Selje-alternativet.Men går det som i dei kommunane i Møre og Romsdal som alt har stemt, heng også ei samling av kommunane på ytre Søre Sunnmøre og mange andre stadar i ein tynn tråd. Vala som hittil er avvikla viser at ja-vinden er svak, og sterkast i dei store kommunene som gjerne vil bli større. Held det fram på dette viset kan Jan Tore Sanner, kommunal- og moderniseringsminister og pådrivar for kommunereforma, sitte att med eit fleirtal av nei-kommunar, i alle fall nei til dei alternativa det blir stemt over, og eit oppmøte som er så lågt at det gjer tolkinga av valresultat tungt og konfliktskapande.Regjeringa vil helst ha ting på plass i løpet av året, for å halde framdrift i reformarbeidet. Kommunane har fått frist til 1. juli med å avklare kven dei eventuelt vil slå seg saman med.Dersom Sanner og regjeringa står hardt på at fristane skal haldast risikerer han at mange av kommunane står att på perrongen når toget går. Då kan det fort gå lenge før det blir sett opp eit nytt, mellom anna fordi motstandarane av kommunesamanslåingar vil nytte ein klart definert tidsfrist som eit høve til å fryse fast den kommunestrukturen som er.Taktisk kan det difor vere lurt av Sanner med ein tenkepause, og heller manøvrere seg vekk frå klare fristar. Då kan han halde prosessen gåande også om det berre eit mindretal som vil vere med på ferda i denne omgang.Men er det behov for ei reform og færre kommunar?Det er berre å sjå på oppgåvene kommunane har fått med drift av sjukeheimar for å forstå at kommunepolitikarane har fått fleire oppgåver å bale med dei siste åra. Kanskje kan nokre oppgåver, som til dømes barnevernet med fordel flyttast ut til eit fylkeskommunalt nivå, men å drive ein kommune er uansett blitt ein større operasjon enn det var sist kommunengrensene vart fastsett.Der folk før låg på fylkeskommunale sjukehus til dei var bra nok til å reise heim, blir dei no skrivne ut så snart som råd og sende til den kommunale sjukeheimen i heimkommune, som skal få dei på beina att.Også oppgåver kommunen har hatt får gammalt av har blitt meir krevjande. Der kommunane før kunne bygge kloakkanlegg med avløp rett i sjøen, er det no snakk om avanserte og kostbare renseanlegg. Der brannvesenet før berre skulle sløkke enkle brannar har det no ansvaret for kontroll av potensielle miljøtrugsmål og handtering av brann- og eksplosjonfarlege bygg og anlegg. Også søppelet krev eit stort apparat for handtering og sortering. Når alt hamna på ei fylling, var det enklare.Større, og meir kompliserte oppgåver favoriserer større organisasjonar og fagmiljø. Større fagmiljø gjer det lettare å rekruttere dyktige medarbeidarare. Det talar for samanslåingar. Betre samferdsel har og skapt større arbeidsmarknadar enn dei gamle kommunegrensene. Det talar og for samling.Kommunesamanslåingar kan og bli ein sjølvforsterkande prosess. Storleik gir styrke og innflytelser, og du må sjølv bli større når andre blir det.Men der er ein skepsis - som truleg er sunn - til at oppgåvene blir betre løyst berre kommunane blir større. Dei kommunalt tilsette skal flytte med på lasset, og det er ingen automatikk i at dei udyktige blir dyktigare av å få fleire kollegaer.Det er heller ingen automatikk i at det blir billegare med storkommunar. Det kan bli det, men det kan og slå andre vegen. Intensjonsavtalar der poenget er at ingen kommunar som slår seg saman skal misse kommunale arbeidsplassar tyder ikkje akkurat på at politikarane bak jaktar på effektivisering og kostnadskutt.Truleg ville Sanner vinne på å bruke meir tid og krefter på å arbeide med å klargjere korleis kommunene kan hente ut ein gevinst ved å slå seg saman. Det er står neppe tindrande klart for alle i dag.