(NPK-NTB-Kristian Skårdalsmo og Johan Falnes): Regjeringa vil først realisere fangst og lagring av CO2 ved Norcems sementfabrikk i Brevik, men legg òg opp til å støtte fangst av CO2 ved Fortums anlegg.
– Dette er det største klimaprosjektet i norsk industri nokosinne. Med dette kuttar vi utsleppa, ikkje utviklinga, seier olje- og energiminister Tina Bru (H).
Ho la fram planen saman med statsminister Erna Solberg (H), klima- og miljøminister Sveinung Rotevatn (V) og barne- og familieminister Kjell Ingolf Ropstad (KrF) måndag.
– Regjeringa foreslår først å realisere fangst av CO2 ved Norcems sementfabrikk i Brevik, skriv regjeringa i ei pressemelding.

Northern Lights

Regjeringa legg òg opp til å støtte fangst av CO2 ved Fortum Oslo Varmes avfallshandteringsanlegg i Oslo, men då må dette prosjektet først skaffe tilstrekkeleg eigenfinansiering og finansiering frå EU eller andre kjelder.
– For at prosjektet skal bli ein klimasuksess for framtida, må òg andre land ta teknologien i bruk. Det er ein av grunnane til at vi stiller krav om at også andre skal bidra økonomisk, seier Solberg.
Planen, som regjeringa har valt å kalle Langskip, omfattar òg støtte til transport- og lagringsprosjektet Northern Lights, eit samarbeid mellom Equinor, Shell og Total.
Northern Lights skal frakte flytande CO2 med skip frå fangstanlegga til ein mottaksterminal i Øygarden i Vestland. Derfrå vil CO2 bli pumpa gjennom røyr til eit lager under havbotnen.

25 milliardar

Samla investeringar for prosjektet er anslått til å vere 17,1 milliardar kroner. Dette inkluderer både Norcem, Fortum Oslo Varme og Northern Lights.
Driftskostnader for ti års drift er anslått til 8 milliardar kroner. Eit samla kostnadsoverslag er dermed på 25,1 milliardar kroner, viss også Fortum blir bygd ut.
Prosjektet får statsstøtte i tråd med framforhandla avtalar. Den statlege delen av desse kostnadene er anslått til 16,8 milliardar kroner.
– Sjølv om vi ikkje fekk full finansiering no, er det positivt at regjeringa òg er villig til å bidra til prosjektet vårt med eit konkret og betydeleg beløp – 3 milliardar kroner, seier Fortum Oslo Varmes CCS-direktør Jannicke Gerner Bjerkås til NTB.
– Det betyr at vi får ei reell moglegheit til å realisere prosjektet, og den moglegheita skal vi gripe med begge hender. Vi vil no jobbe vidare for å skaffe resten av finansieringa primært via EU.

Parisavtalen

Noreg har forplikta seg til å kutte klimagassutsleppa med 50–55 prosent innan 2030.
– For at verda skal nå måla vi har forplikta oss til i Parisavtalen, må vi fange og lagre CO2 i stort omfang, seier Rotevatn.
– Det er ikkje alle utslepp som kan kuttast med å ta i bruk fornybar energi. I fleire industriprosessar, som til dømes sementproduksjon, er CO2-fangst og -lagring den einaste teknologien som kan kutte utsleppa, seier han.

Månelanding

Investeringsavgjerda kjem etter heile 13 år med politisk dragkamp, feilslåtte planar, utgreiingar og utsetjingar.
Det byrja i 2007 då dåverande statsminister Jens Stoltenberg (Ap) i nyttårstalen lanserte det han kalla «vår månelanding», eit fullskala anlegg for fangst og lagring av CO2 på Mongstad. Men dette prosjektet krasjlanda i 2013.
Etter at dei borgarlege overtok regjeringsmakta, byrja planlegginga av eit nytt prosjekt der CO2-fangst frå industrien stod i sentrum.