Kan bli fleire renteauker

(NPK-NTB-Fredrik Moen Gabrielsen og Anders R. Christensen): Styringsrenta vart torsdag som venta heva opp 0,25 prosentpoeng til 4,25 prosent. Fleire har trudd at det blir rentetoppen, men Noregs Bank varslar ei mogleg ny renteheving.

Rentehevinga torsdag kom ikkje som noka overrasking og er i tråd med det økonomane hadde venta i forkant.

Men mange har spådd at 4,25 prosent ville bli rentetoppen, og at det dermed ville bli siste renteheving frå Noregs Bank. Prognosen frå Sentralbanken frå juni tilsa at rentetoppen truleg ville bli nådd på 4,25 prosent i september. Men det kjem sannsynlegvis ei ny renteheving i desember, varslar no sentralbanksjef Ida Wolden Bache.

– Om det blir nødvendig å heve renta vidare, vil avhenge av den økonomiske utviklinga. Truleg set vi styringsrenta opp ein gong til, mest sannsynleg i desember, seier sentralbanksjefen.

13 rentehevingar
Ho har til no sett opp renta 13 gonger sidan klatringa frå det historiske nullnivået byrja for tre år sidan.

Med rentehevingane ventar Noregs Bank at den gjennomsnittlege bustadlånsrenta kjem opp i 5,7 prosent neste år, før den minkar noko frå 2025.

Banken viser til at den vedvarande høge prisveksten har medført store kostnader for samfunnet. Komiteen meiner det er behov for ei noko høgare rente for å få prisveksten ned til målet innan rimeleg tid. Prognosen for styringsrenta er litt oppjustert og indikerer ei styringsrente som blir liggjande rundt 4,5 prosent gjennom neste år, opplyser dei.

– Truleg vil det vere behov for å halde renta oppe ei god stund framover, seier sentralbanksjef Ida Wolden Bache.

Veksten minkar
Veksten i norsk økonomi har minka, men arbeidsmarknaden er framleis stram, blir det understreka. Noregs Bank viser til at kostnadene for bedriftene har auka mykje dei siste åra og peikar på utsikter til at lønnskostnadene vil auke meir enn tidlegare anslått.

– Det vil bidra til å halde prisveksten oppe framover. Jo lenger prisveksten held seg oppe, desto større er faren for at han bit seg fast. Då kan det bli meir kostbart å få prisveksten ned igjen seinare. På den andre sida er renta sett opp mykje på kort tid, og pengepolitikken verkar no innstrammande på økonomien. Komiteen ønskjer ikkje å setje opp renta meir enn det som er nødvendig for å få bukt med den høge prisveksten, heiter det vidare.

Trur dette er rentetoppen
Fleire hadde rekna med at renteauken torsdag ville vere den siste, blant dei NHO.

– Vi såg for oss at renteauken i dag skulle vere rentetoppen. Inflasjonen har vore i tråd med anslaget frå sentralbanken før sommaren, og valutakursen har styrkt seg sidan starten av sommaren. Signala om at renta skal vidare opp, er derfor noko overraskande, seier samfunnsøkonom Victoria Sparrman i NHO.

Trass i varsla om ei mogleg ytterlegare renteheving, er det svært sannsynleg at dette likevel er den siste hevinga, seier sjeføkonom Elisabeth Holvik i Sparebank 1.

– Men vi trur til gjengjeld at rentene vil bli halde på dette nivået i ein lengre periode. Ved å leggje fram ein rentebane der Noregs Bank seier at det er eit visst sannsyn for at rentene vil bli heva i desember, så bidreg det i seg sjølv til ei innstramming. Hadde dei sagt at renteauken i dag var den siste, så ville marknaden omgåande byrja å spekulere i om når rentekuttet kjem, og krona hadde truleg svekt seg, meiner ho.

– Ekstra stein til byrda
Frp-nestleiar Hans Andreas Limi håpar Noregs Bank følgjer dei tidlegare prognosane sine om at renta ikkje skal vidare opp.

– Toppen bør vere nådd no. Priskrisa bør no løysast med politikk, ikkje endå høgare renter. Det er uansvarleg politikk og ikkje eit for lågt rentenivå som er problemet. Det er regjeringa som no må vinne tilbake tilliten til norsk økonomi etter ei rekkje uansvarlege skatte- og avgiftsaukar som gjer at bedriftseigarar og utanlandske investorar rømmer landet, seier han.

Raudt-leiar Marie Sneve Martinussen meiner Noregs Bank pøser på med feil medisin.

– Renteauken legg ein ekstra stein til byrda for dei med høge bustadlån, og det finst andre verkemiddel som vil vere betre for å få ned prisane, seier Martinussen.

– Vi vil ha makspris på straum, innføre strengare reglar for husleigeaukar, bryte opp gigantane i daglegvarehandelen og tvinge bankane til å gi betre rentevilkår. Dette vil kutte prisane og betre økonomien for vanlege folk, seier Raudt-leiaren.

(©NPK)