Fornybar Norge-sjef vil ha EU-pengar til flytande havvind

(NPK-NTB – Bibiana Piene): Fornybar Norge-leiar Åslaug Haga kjempar for å få EU til å bidra meir til flytande havvindprosjekt.

– På energifeltet isolert sett så hadde det vore ein fordel om Noreg var medlem av EU, seier Haga til NTB.

– Det går jo føre seg avgjerdsprosessar vi ikkje er ein del av. Dette er ei utfordring på heile energifeltet, føyer ho til.

Den tidlegare Senterparti-leiaren og ein av dei tidlegare nei-dronningane til partiet vil likevel ikkje ut med om ho har endra standpunkt når det gjeld EU-spørsmålet totalt sett.

– Det er mange saker som til saman avgjer kva standpunkt ein tek til medlemskap, seier ho.

Skytteltrafikk til Brussel
Uansett, som leiar for Fornybar Norge, samarbeider Haga for tida tett med både EU-styresmakter og partnarorganisasjonar i Europa.

I det siste har ho reist i skytteltrafikk mellom Oslo og Brussel for å argumentere for å få EU til å ta grep og få i gang større prosjekt på flytande havvind.

Onsdag skal energisamarbeidet mellom EU og Noreg gjennom 30 EØS-år markerast i Brussel med både Haga og representantar for EU-kommisjonen til stades.

Haga har ein klart bodskap til EU: Få opp tempoet når det gjeld flytande havvind. For no går det for tregt, meiner ho.

– Vi ønskjer å få til ei langt sterkare vektlegging av flytande havvind i EU. Det er klokt for EU, og det vil også vere klokt for Noreg og norsk leverandørindustri, seier Haga.

– Ikkje nok areal
Ho viser til at EU har ambisjonar om å byggje ut 111 gigawatt havvind i 2030 og 300 gigawatt i 2050. Til no er det berre bygd ut 19 gigawatt.

– Til no har EU stort sett satsa på botnfast havvind. Men det er rett og slett ikkje nok areal om ein skal nå ambisjonane med botnfast. Så EU greier ikkje å nå måla sine viss dei ikkje fokuserer i mykje større grad på flytande havvind.

Då trengst det både meir pengar og større innsats, meiner Haga.

– Per i dag er flytande havvind på demonstrasjonsstadiet. Det er for dårleg viss vi skal få tempoet opp, både med tanke på teknologiutviklinga og at vi skal få prisane ned, seier ho.

– EU må lage støtteordningar som gjer at vi får opp prosjekt i stor skala, slår ho fast.

I oktober i fjor la EU fram ein ny pakke på vindkraft som skal få fart i europeisk vindkraftutbygging.

Lite gehør
Men førebels får Haga og hennar like lite gehør for flytande havvind i EU.

– Eg trur det er fordi dei er veldig fokuserte på botnfast. Dei høyrer for lite på oss når det gjeld flytande, medgir Haga.

Hovudargumenta hennar er at flytande havvind gir heilt nye moglegheiter: Ein kjem lenger ut til havs, og då kan ein bruke større turbinar og få meir effekt. Ein unngår også i mykje større grad konfliktfylte område med fiskarane og får færre utfordringar knytt til biomangfald.

– Kva er grunnen til at de ikkje når fram?

– Flytande havvind har jo komme nokså brått på. Eg trur det er fullt mogleg å få gehør for betydninga av dette, men vi må argumentere kvifor det er viktig å komme raskt i gang. Der har vi eit stykke igjen å gå, erkjenner Haga.

Meir nett til havs
Framover må det også byggjast langt meir nett til havs for kraftutveksling med kontinentet, meiner Haga.

Ho viser til at regjeringa har vedteke eit mål om 30 gigawatt havvind innan 2040.

– Det er meir kraft enn vi treng i Noreg. Då regjeringa bestemde seg for dette målet, sa ein automatisk at då må ein ha eit nett som knyter denne havvindproduksjonen til Europa. Det er ein konsekvens av vedtaket til regjeringa. Så den diskusjonen er i grunnen tatt.

– Men det er jo ikkje heilt openlyst. Kanskje ikkje alle har tenkt gjennom alle sider av dette, seier Haga.

Då havvindprosjektet Sørlige Nordsjø II vart vedteken bygd ut, var det ein stor debatt om det skulle byggjast med eller utan hybridkablar til kontinentet.

Men Senterpartiet fekk sett ein stoppar for hybridkablane og gjennomslag i regjeringa for at all krafta skal sendast til Noreg.