Næringslivet: Ikkje gjer det verre

NPK-NTB-Steinar Schjetne: Næringsminister Cecilien Myrseth (Ap) har hatt tre møte med representantar for norsk næringsliv, organisasjonar og representantar for organisasjonane i arbeidslivet om dei nye tollsatsane til USA. Dei førebels siste møta fann stad torsdag morgon – berre timar etter at president Donald Trump kunngjorde auka tollsatsar på nær sagt all import til USA. 

Frå norske bedrifter og organisasjonar er beskjeden til statsråden nær unison og klar: norske styresmakter må for all del ikkje bidra til å eskalere ein internasjonal handelskonflikt.

Derimot må regjeringa gå i forhandlingar med USA og ha tett dialog med EU og Europa for å unngå at Noreg også blir ramma av sikringstiltak og gjengjeldingsstoll.

– Vi er bekymra. Vi fraktar så å seie halvparten av bilane i verda på sjøen. Når vi veit kor store USA er for handelen i verda, og at dei no innbyr til ein handelskrig … det vil alle tape på, seier administrerande direktør Knut Arild Hareide i Norges Rederiforbund til NTB.

– Eg forstår at både Noreg og EU må svare, men vi må også vere villige til å forhandle. Ein kan seie éin ting om Trump, men han likar forhandlingar. Og han innbyr ofte til forhandlingar, og den moglegheita må vi gripe.

16 prosent
USA innfører samla toll på 16 prosent på norske varer, ifølgje næringsministeren. Men situasjonen er kaotisk. Fasiten kan ende opp endå høgare.

– Det er ei felles oppfatning av at vi ikkje har heilt oversikt. Men at dette kjem til å få konsekvensar for norsk næringsliv og norske bedrifter, er det ingen tvil om, seier næringsminister Cecilie Myrseth (Ap) til NTB.

Ho kom med oppdaterte anslag for den amerikanske importtollen på eit møte med norsk næringsliv torsdag.

Bakteppet er tilsynelatande uoversiktleg og kaotisk og prega av stor uvisse om kva som blir det endelege resultatet av president Donald Trumps auka tollsatsar.

– No som vi har fått dei nyaste tala, betyr det at Noreg får 16 prosent toll, seier statsråden.

– Lang liste med unntak
Ho poengterer likevel at «det vi trudde i går kveld, er ikkje 100 prosent det same som vi veit no på morgonen.»

– Det kjem ei lang liste med unntak, som jo også kan endre seg. Det er også varsla det kan komme sektorvise tillegg i tida som kjem, seier ho.

Alle land får ein minstesats på 10 prosent som blir innførte 5. april. Land med handelsoverskot med USA får også ein gjensidig påverknadsstoll. Dette utgjer 6 prosent for Noreg.

Samla sett blir det 16 prosent toll mot norske varer frå 9. april.

Verre enn frykta
Statsråden har hatt tre møte med representantar for norsk næringsliv, organisasjonar og representantar for organisasjonane i arbeidslivet. Dei førebels siste møta fann stad torsdag morgon – berre timar etter at Trump kunngjorde auka tollsatsar på nær sagt all import til USA.

Fleire økonomar har poengtert at det ikkje var uventa at Trump ville innføre høgare tollsatsar, men at det han leverte, var verre enn frykta.

– Situasjonen er aller mest krevjande for dei bedriftene og arbeidsplassane som er avhengige av denne eksporten og tilgangen til den amerikanske marknaden, seier Myrseth.

Sjølv om konsekvensane for delar av eksportnæringa kan bli dramatiske, er dei direkte følgja for norsk økonomi avgrensa i første omgang. USA tek imot rundt 8 prosent av den samla norske eksporten.

Men Trumps toll- og handelspolitikk har og kan få ei rekke indirekte verknader og ringverknader som samla kan ramme hardt.

– Veldig mykje av det vi produserer av varer og tenester, er ein del av verdikjeder som også europeisk industri er ein del av. Mykje av det vi produserer, sender vi via EU, får eit EU-stempel før det blir sendt vidare. Ergo treffest vi også av det. Det som er viktig for oss, er å sørgje for at det ikkje kjem handelsavtalar mellom ulike delar av verda, til dømes mellom EU og USA, som rammar oss på ein negativ måte. Så akkurat no er det Europa som er det aller viktigaste for oss, poengterer ho.