Noreg og EU samde om fordeling av torskekvotar

NPK-NTB-Bibiana Piene: – Respekten for viktige prinsipp knytt til norsk fiskeriforvaltning og suverenitet er grunnleggjande i forholdet vårt til EU. Det er derfor positivt at vi no har klart å bli samde med EU om viktige uteståande spørsmål på fiskeriområdet, seier utanriksminister Espen Barth Eide (Ap).

Ein avtale vart inngått måndag. Den gir EU-landa ein torskekvote på 2,8 prosent.

EU er dermed oppe på same nivå som før brexit. For 2025 blir kvoten på 9 217 tonn.

– Forsura forholdet
Til gjengjeld forpliktar EU seg til å sørgje for at all fangst av torsk i fiskevernsona ved Svalbard og i Smutthullet blir halden innanfor kvoten som Noreg fastset.

– Semja vil sikre at all torsk som blir fiska av EU-fartøy, også i Smutthullet, blir avrekna mot kvoten sett av Noreg, seier fiskeri- og havminister Marianne Sivertsen Næss (Ap).

EU vil også støtte Noregs forslag til fastsetjinga av ein uerkvote i internasjonalt farvatn i Norskehavet.

Det har teke over tre år å få avtalen på plass.

– Vi har greidd å løyse eit spørsmål som har bidrege til å forsure forholdet til EU. Det har vore viktig for Noreg å få løyst konflikten. At det har teke tre år, viser kor vanskeleg det har vore, seier ei sentralt plassert kjelde til NTB.

Langvarig strid
Bakgrunnen for den langvarige fiskestriden, der EU-landa så seint som i september retta uvanleg hard kritikk mot Noreg, er skilsmissa mellom EU og Storbritannias i 2020.

I skilsmisseoppgjeret tok britane med seg dei mest fiskerike farvatna.

I fiskeriforhandlingane som følgde, delte Noreg EUs tidlegare torskekvote – rundt 4 prosent – mellom EU og Storbritannia, noko som førte til at EUs del vart redusert med rundt 40 prosent.

Frå norsk side vart gjerne argumentet om at EU etter brexit hadde lite fisk å «bytte med». EU vart skulda for å vere grådige og krevje ein for stor jafs av fiskekaka.

Det som det likevel ikkje vart snakka så høgt om, er at det stort sett var fiskarar frå kontinentet, ikkje Storbritannia, som fiska torsk rundt Svalbard.

EU hadde dermed god grunn til å vere sure, ifølgje NTBs kjelde.

I slutten av oktober måtte utanriksminister Eide sjølv ta turen til Brussel for å godsnakke med visepresident i EU-kommisjonen Maros Sefcovic om saka.

Brekkjarn
Noreg har samtidig brukt fordelinga av torskekvotar som eit lite brekkjarn for å få EU til å gå med på andre innrømmingar.

– Frå norsk side har ein over tid jobba for å styrkje forvaltninga i dei nordlege områda, slik at alle lands fiske går føre seg i tråd med prinsippa til kyststatane om ei berekraftig forvaltning, heiter det i diplomatiske ordelag i ei pressemelding frå Utanriksdepartementet.

Frå norsk side blir det påpeika at sjølv om EU-kvoten no blir auka, betyr ikkje det at det blir mindre fisk igjen til norske fiskarar. Den norske kvoten vil vere på same nivå som før.

– EU får ikkje ein einaste fisk frå den norske kvoten, seier kjelda.

uvakt@ntb.no

Bilete: 2m5yzMafgYc

Etter tre år og harde forhandlingar er Noreg og EU omsider blitt samde om korleis torskekvotane i Svalbardsonen skal fordelast. Foto: Cornelius Poppe / NTB / NPK

Bilete: 24WnCZ1xyxQ

Utanriksminister Espen Barth Eide (Ap) er glad for at ein avtale om torskekvotar omsider er på plass mellom Noreg og EU. I oktober kom han til Brussel i eins æra for ein fiskeprat med EU-kommisjonens visepresident Maros Sefcovic. Foto: Beate Oma Dahle / NTB / NPK