Tid for eit krafttak

ANALYSEPlanen bør handle om korleis fordelane som det tette fellesskapet mellom bedriftene og heile miljøet rundt næringslivet på Nordvestlandet gir kan bevarast, sjøl om makta i sentrale selskap som Farstad Shipping hamnar hos andre eigarar og hovudkontoret forsvinn frå Ålesund.Rem Offshore er allereie slukt, den italienske storaksjonæren i Vard vil gjere selskapet om til eit heileigd datterselskap og hos nokre offshorereiarlag er refinansieringa ikkje over.Det er naivt å tru at kven som er eigarar og kvar hovudkontoret ligg, ikkje spelar ei rolla. Men det som har skjedd har skjedd. Det hjelper ingen å bruke tid til å gremme seg.Det er plenty av spennande bedrifter på lokale hender og mange av dei har no si beste tid på fleire år. At Høgskulen i Ålesund er blitt ein del av NTNU, utvidinga av Norsk Maritimt Kompetansesenter og er alle utgangspunkt for å gjere miljøet på Nordvestlandet meir attraktivt. Etableringa av gigantar som det nye Solstad/Farstad/Deep Sea Supply opnar og nye sjansar for mindre og meir nisjeprega konkurrentar. Og utstyrsleverandørar og verft bør greie å vinne kontraktar om hovudkontoret til kunden ikkje ligg i Ålesund.Dessutan er det viktig å hugse at maritime bedrifter ikkje er det einaste som tel på Nordvestlandet. Nett no er det møbelprodusenten Ekornes og gass- og hydrogentankprodusenten Hexagon Composites som er dei nordvestlandske selskapa som er høgast verdsette på Oslo børs.Likevel er det viktig å ta konsekvensane av offshorekrisa svært alvorleg. Den kjem i tillegg til ei internasjonal kontraheringstørke som gjer at nesten 30.000 koreanske verftsarbeidarar risikerer å miste jobben det neste halve året, noko som også råkar den maritime leverandørindustrien på Nordvestlandet, med Rolls-Royce Marine i spissen.Noko går eller kan gå tapt for Nordvestlandet, men tapet blir i alle fall mindre om det blir tatt tak for å bøte på skaden.Det som kanskje manglar framfor noko er eit lokalt basert investormiljø med fleire aktørar, som har både viljen, pengane og innsikta til å gå inn når det byr seg sjansar til å investere.Åge Remøys In Nor Vest kan ha spiren i seg til å bli ein slik aktør, og , men fekk tommelen ned frå storbankane.Novela med tidlegare Ship Equip-medeigar Ivar K. Nesset i spissen er også eit døme, og gjekk først og deretter .Flakk-familiens investeringsselskap, som har drive fram Hexagon-satsinga, er og eit selskap som har tenkt og handla som eit investeringselskap.Det er berre å heie dei fram, og oppmuntre fleire til å kome etter.Det beste eksemplet på kva ein profesjonell investor - med ein god porsjon lokalpatriotisme - kan ha å bety er Gunnar Carlson i Måløy, saman med brørne Svein og Egil Skibenes. I mai opnar . Det hadde neppe skjedd om ikkje Carlsson & Co hadde lokka heim folk som Local Host-sjef Sindre Kvalheim og fått bygd opp eit IT-miljø i Måløy. Carlson starta med ein ide, og han og miljøet rundt greip sjansen når nye idear sprang ut av den første satsinga. Det starta smått, og blei stort. Carlson er i utgangspunktet skipsbyggar, men det er som investor han først og fremst framstår som samfunnsbyggar. Og som investor har han bevega seg i kanten av det han eigentleg kunne mest om, og heilt ut i det han kunne mindre om. Men ein investor må ikkje vere fagmann i alt. Å reise pengar, finne flinke folk, organisere og sjå kva som byr seg i ideane, er det som er investoren si oppgåve.Kanskje eigarane i det lokale næringslivet også bør ta ein runde med seg sjølv og vurdere å bli ivrigare til å ta ut utbytte, og heller investere i andre ting.Mitt tips er at du haustar fleire klapp på skuldra om du lar overskotet ligge att i bedrifta og brukar dei på nye investeringar der, i staden for å ta ut utbytte i gode tider. Men kva hadde skjedd om aksjonærane i offshorereiarlaga hadde tatt ut meir utbytte i staden for å prioritere vekst for reiarlaga?Det hadde blitt bygd færre skip, og eigarane hadde hatt ei tjukkare lommebok i bakhand når krisa kom.Det første hadde truleg dempa krisa, det andre gjort det lettare å halde eigarskapen lokalt. Færre nye arbeidsplassar i første omgang ville gitt færre arbeidslause sjøfolk i andre omgang.