Lågaste optimisme sidan oljeprisfallet

(NPK-NTB): Ikkje sidan oljeprisane stupte for åtte år sidan har arbeidsgivarar hatt lågare forventningar til framtidsutsiktene, viser Navs bedriftsundersøking.

Forventningane i arbeidslivet har teke ei vending sidan i fjor, viser den årlege undersøkinga.

Færre ventar at det blir fleire tilsette i år. Netto er det berre ei av ti bedrifter som ventar auka sysselsetjing.

– Vi må tilbake til 2016 for å finne lågare optimisme, og det er berre tre gonger dei siste 20 åra at han har vore så låg som no, seier arbeids- og velferdsdirektør Hans Christian Holte.

I tillegg til oljepriskrisa var dei andre botnpunkta lågkonjunkturen i 2002–2003 og finanskrisa nokre år etterpå.

– Framleis store moglegheiter i arbeidslivet
Hovudproblemet dei siste åra har vore å få tak i kvalifiserte folk. Det er i mindre grad ei utfordring no, ifølgje Nav.

Men det er heller ikkje slik at arbeidsgivarane ser for seg at dei må nedbemanne. Dette talet ligg stabilt frå i fjor. Derimot er det ei større gruppe enn før som trur sysselsetjinga vil bli uendra.

Samtidig som norske verksemder melder om litt dårlegare utsikter og mindre mangel på arbeidskraft, er arbeidsløysa framleis låg historisk sett.

– Alt i alt er det framleis store moglegheiter til å få fleire av dei som står utanfor, inn i arbeidslivet, seier Holte.

Størst mangel på sjukepleiarar
For to år sidan mangla det 70.000 personar for å dekkje behovet i arbeidslivet, noko som var eit rekordhøgt nivå. No er talet 43.600 personar.

Mangelen på folk er monaleg redusert når ein ser tala samla, men det er store forskjellar mellom yrkesgruppene, poengterer Nav-sjefen.

– Innan helse og omsorg er mangelen betydeleg, og verksemdene rapporterer om stor mangel på sjukepleiarar, helsefagarbeidarar og legespesialistar, seier Holte.

Størst manko er det innan desse yrkesgruppene:

• Sjukepleiarar – 3750
• Helsefagarbeidarar – 3100
• Andre helseyrke – 1950
• Butikkmedarbeidarar – 1600
• Kokkar – 1250
• Legespesialistar – 1150
• Elektrikarar – 1000
• Anleggsmaskin- og industrimekanikarar – 950
• Tømrarar og snikkarar – 900
• Grunnskulelærarar – 850

Etterspurnaden fall i bygg og anlegg
Helse- og sosialtenestene er arbeidsplassen for ein av fem nordmenn. Sjølv om mangelen på arbeidskraft har gått ned noko sidan i fjor, er den framleis på eit historisk høgt nivå. Det er behov for 13.800 personar til, viser Navs undersøking.

Alle fylka i landet er ramma av helsepersonellmangelen. Verst står det til i Innlandet, deretter Vestland og Rogaland.

Norsk økonomi har det siste året vore prega av svak økonomisk vekst, men det er også store sprik. Medan delar av industrien går godt, trekkjer bygg- og anleggsbransjen og folks private forbruk veksten ned.

Innan bygg og anlegg er det underskotet på folk halvert på to år. No skortar det med 5500 personar, ned 2100 frå i fjor.

– Sjølv om mangelen er monaleg redusert i bygg og anlegg, er det framleis stor mangel på fagarbeidarar. Elektrikarar, tømrarar og snekker er alle på topp-ti-lista over yrke med størst mangel, seier Holte.

Færre slit med rekrutteringa
Nesten kvar fjerde verksemd – 23 prosent – oppgir at dei har rekrutteringsproblem. Det er 3 prosentpoeng lågare enn i fjor.

For 14 prosent var problema så store at dei ikkje fekk tilsett nokon, medan 9 prosent enda med å tilsetje søkjar med ein annan eller lågare kompetanse.

Størst er problemet innan helse- og sosialtenester. Der har 40 prosent av verksemdene slite med å få tak i folk. Det er også vanskeleg å få tak i kvalifiserte søkjarar blant bedrifter som produserer maskiner og utstyr, innan overnatting og servering og i undervisning.

Bedriftsundersøkinga vart gjennomført frå januar til mars i år blant eit representativt utval av alle dei offentlege og private verksemdene i landet. 10.655 verksemder har svart, noko som svarer til 70 prosent av utvalet.

(©NPK)