Vil ha bort skjenkestoppen

(NPK-Sveinung Engeland): Når dei noverande koronatiltaka går ut 14. januar, bør neste steg vere ein plan for gjenopning, og det første som må opphevast er skjenkestoppen. Det krev direktør Kristin Krohn Devold i NHO Reiseliv på vegner at dei 3500 medlemsbedriftene innan reiseliv over heile landet.

– No er tida inne for å lære oss å leve med pandemien. Alle over 65 har fått tredje dose, og alle over 45 har fått tilbod om det. Vi veit at dei aller fleste vaksinerte som blir smitta, ikkje blir så veldig sjuke. Det handlar som regel om ei veke med moderate symptom, som ei forkjøling/ vanleg influensa. Dette er noko vi må lære oss å leve med, slik vi har levd med alle tidlegare pandemiar, seier Kristin Krohn Devold til Nynorsk pressekontor.

Helse- og omsorgsdepartementet vil ikkje love å oppheve skjenkestoppen, men viser til at dei skal vurdere dei nasjonale tiltaka på nytt i midten av januar.

Meir vaksinepass
Krohn Devold peikar på at det først og fremst er uvaksinerte som blir innlagde på sjukehus, og meiner løysinga framover må vere å motivere fleire til å vaksinere seg.

– Utbreidd bruk av vaksinepass vil vere motiverande, og bør vere det verkemiddelet vi brukar i staden for skjenkestopp og framleis nedstenging, seier reiselivsdirektøren.

Ho poengterer at dette er strategien i mange andre europeiske land, og ho trur ikkje smittevernekspertane der er noko dårlegare enn ekspertane vi har i Noreg.

– Skjenkestoppen ikkje rasjonell
– Det er på tide at vi opptrer som eit vanleg europeisk land og ikkje har særnorske tiltak. Skjenkestoppen er særnorsk, han er ikkje rasjonell og smittestoppeffekten er svært tvilsam. Tiltaket er ikkje forholdsmessig, det vil seie at det rammar næringa langt hardare enn den effekten det har mot smittespreiing.

– Skjenkestoppen kostar blod både for utestadene og hotella rundt omkring. Det er ingen som tar inn på dei historiske hotella og bestiller god mat om dei må drikke saft til. Får vi bort skjenkestoppen, skal vi klare å leve litt til med kortare opningstider og bordservering av alkohol.

Måndag tok også fleire serveringsstader og SMB Norge initiativ til eit nasjonalt opprop mot skjenkestoppen. Fleire ordførarar frå Arbeidarpartiet og Senterpartiet gjekk òg ut og kravde at regjeringa opphevar skjenkeforbodet.

Delt 2021
Kristin Krohn Devold teiknar opp eit todelt bilete av 2021 for reiselivsnæringa. Først gjenopninga i juni som innleidde seks gode månader med ein fantastisk sommarsesong for distriktshotella og ein eventyrleg oppgang for spisestadene. I haustmånadene kom også veksten i byhotella, og mange passerte 2019-nivå i november, sjølv utan utanlandske gjester. Deretter blei det ei beksvart førjulstid etter nedstenginga i desember.

– Alle kundane var borte på ein augneblink. No er kassane tomme, og fortvilinga har aldri vore så stor. Dei fleste klarer eitt maraton, men ikkje to. Desembertrøkken gjorde noko med motivasjonen til alle dei næringsdrivande som utgjer reiselivet og som måtte stengje og permittere.

Om ikkje skjenkestoppen blir oppheva i midten av januar, vil både kompensasjonsordninga og lønnsstøtteordninga måtte forbetrast kraftig om ein skal unngå nye permitteringar. Krohn Devold fryktar eit ras av konkursar og at mange skal gi opp og heller finne seg ein annan bransje.

– Det er grenser for kor mykje ein held ut. Reiselivsnæringa er levebrødet for mange både i byane og på bygda, og dei 175.000 arbeidsplassane som reiselivsnæringa er svært viktige for busetjinga i heile landet.

Held fast på skjenkestopp
Statssekretær Ole Henrik Bjørkholt i Helse- og omsorgsdepartementet seier at han skjønar godt at tiltaka som no gjeld, er tøffe for reiselivsnæringa. Men han står fast på at skjenkestopp er eit rett tiltak.

– Vi meiner det er nødvendig fordi folk passar mindre på seg sjølv og andre jo meir alkohol dei drikk. I den alvorlege situasjonen vi er i, der vi har og har hatt høge smittetall, mange innlagde og kommunar som melder om store kapasitetsutfordringar, er det nødvendig med tiltak for å redusere kontakten mellom folk.

Han legg til at oppdatert informasjon frå Folkehelseinstituttet også viser at arbeidstakarar i yrke med hyppig kontakt med folk, som tilsette på serveringsstader og fagfolk i helsetenesta, har hatt fleire tilfelle av påvist covid-19 enn andre.

Bjørkholt vedgår at korkje kompensasjonsordninga eller lønnsstøtteordninga er perfekte – dei vil bidra positivt for nokre bedrifter, men ikkje for alle.

– Tiltaka vi no har, har vi sagt skal gjelde i fire veker, til midten av januar. Då vil vi gjere ei ny vurdering, seier han.